woensdag, maart 19, 2008

Mondegreen

Een Mondegreen is een begrip dat slaat op het (doorgaans onopzettelijk) verkeerd verstaan van een tekst. Het kan dan gaan om de tekst van een toneelstuk of uit een film maar meestal gaat het om de tekst van een liedje. Zo hoorde ik ooit een kind in het Wilhelmus zingen: "Een Princen van Oranje ben ik vrij ongeveer".

Klassiekers in het genre zijn onder andere te vinden in het nummer "Bad Moon Rising" van Creedence Clearwater Revival waar de originele tekst "There's a bad moon on the rise" werd misverstaan als "There's a bathroom on the right".
Een ander voorbeeld vinden we bij Jimi Hendrix. In het nummer Purple Haze zingt hij "'Scuse me while I kiss the sky" wat weer wordt misverstaan als "Scuse me while I kiss this guy".
Zowel Creedence als Hendrix vonden het misverstand zo grappig dat ze in het vervolg de mondegreen versies tijdens hun concerten zongen.

In Nederland bestaan er ook mondegreens die te vinden zijn op de website Onze Taal. En daarin is een belangrijke rol weggelegd voor Frank Boeijen. Toen ik zijn mondegreens bekeek ontdekte ik dat ik ook altijd een regel (en misschien wel meer) verkeerd had verstaan. In het nummer Zwart Wit (naar aanleiding van de moord op Kerwin Duinmeijer) zingt hij: "Wie wil er bloed op de achterbank van de werkelijkheid". Aanvankelijk verstond ik alleen maar Wiewubbelwoewoppawabbawaa maar het zou flauw zijn om dat vol te houden. Al snel kwam ik erachter dat er wel degelijk sprake was van een tekst en tot eergisteren was ik er van overtuigd dat het ging om de strofe "Die druppel bloed op de achterbank van de degelijkheid".

Het begrip Mondegreen heeft een aardige ontstaansgeschiedenis. Het werd voor het eerst gebruikt door de Amerikaanse schrijfster Sylvia Wright in haar essay "The Death of Lady Mondegreen" in Harper's Magazine in november 1954. Zij beschrijft daarin het verschijnsel van misverstane teksten waarbij zij refereert aan een anonieme 17de eeuwse Schotse ballade "The Bonnie Earl O' Murray." dat haar moeder haar als kind voorlas. De kleine Sylvia dacht toen dat Lady Mondegreen het tweede slachtoffer was van een dubbele moord:

Ye Highlands and ye Lowlands,
Oh, where hae ye been?
They hae slain the Earl Amurray,
And Lady Mondegreen.

De conclusie was ten onrechte: het lichaam van de graaf werd alleen maar neergevleid op het gras:

Ye Highlands and ye Lowlands,
Oh, where hae ye been?
They hae slain the Earl Amurray,
And laid him on the green.

Geen opmerkingen: